TRANH CHẤP HÔN NHÂN – GIA ĐÌNH: MỘT ÔNG BỐN BÀ

THANH TÙNG

Cưới vợ đầu có đăng ký nhưng không ly hôn; vợ hai không đăng ký nhưng lại được ly hôn. Tiếp tục cưới vợ ba, vợ tư một cách vô tư.

Chánh án TAND huyện Bến Lức (Long An) Trương Ngọc Thành vừa cho biết sẽ phải ngưng giải quyết vụ ông N. xin ly hôn với bà vợ ba để xử lý cho xong hôn nhân giữa ông N. với bà vợ đầu. Đây là trường hợp hy hữu khiến các cơ quan chức năng phải dở khóc dở cười. 10 năm cưới ba vợ Năm 1994, ông N. cưới bà vợ đầu, có đăng ký kết hôn tại UBND xã Tân Bửu (Bến Lức). Hôn nhân giữa họ tồn tại rất ngắn ngủi rồi đường ai nấy đi. Năm 1996, khi chưa ly hôn, ông N. đã làm đám cưới rồi sống chung không hôn thú với bà vợ hai. Một năm sau, họ sinh được một con chung. Rồi do mâu thuẫn, họ xin ly hôn. Lẽ ra phải xác định đây là hôn nhân trái pháp luật thì năm 1999, TAND huyện Bến Lức lại cho ông N. ly hôn bà vợ hai và giải quyết các yêu cầu về tài sản chung, quyền nuôi con, cấp dưỡng. Năm 2000, ông N. lại tổ chức đám cưới và sống chung với bà vợ ba, có một con chung, đến năm 2004 thì được chính… xã Tân Bửu cho đăng ký kết hôn. Tháng 7-2008, lấy lý do bà vợ ba bỏ đi theo người khác, ông N. làm đơn xin ly hôn bà này. Thụ lý, TAND huyện Bến Lức té ngửa vì thấy sự việc quá phức tạp, bèn yêu cầu UBND xã Tân Bửu xác minh, cung cấp thông tin về tình trạng hôn nhân của ông N. Tháng 7-2009, UBND xã Tân Bửu trả lời rằng khi ông N. đến xã đăng ký kết hôn với bà vợ ba thì ông khai chỉ có một vợ, đã được tòa cho ly hôn vào năm 1999 (bà vợ hai) và đưa ra bản án của tòa. Dựa vào đó, cán bộ tư pháp xã mới cho ông đăng ký kết hôn.   Theo Chánh án Trương Ngọc Thành, bây giờ phải xử lý cho xong hôn nhân của ông N. với bà vợ đầu thì mới có thể giải quyết cho ông ly hôn với bà vợ ba được. Hiện chưa rõ tung tích bà vợ đầu nên nếu không tìm thấy thì tòa phải tuyên bố mất tích. Trong trường hợp các đương sự không hợp tác, tòa sẽ yêu cầu UBND xã Tân Bửu hủy việc kết hôn trái pháp luật. Tòa dựa vào xã, xã không nắm gì Chánh án Trương Ngọc Thành khẳng định lỗi ban đầu thuộc về phía đương sự và UBND xã Tân Bửu. Theo hồ sơ gốc về vụ ly hôn giữa ông N. với bà vợ hai năm 1999, cả ông N. lẫn bà vợ hai đều khai độc thân trước khi lấy nhau. Hồ sơ này còn có nhiều văn bản hòa giải của ấp, xã. Hơn nữa, chính quyền cơ sở không có văn bản nào đề cập đến tình trạng hôn nhân của ông N. trước đó. Dựa vào lời khai không trung thực của đương sự và những văn bản hòa giải của chính quyền cơ sở, tòa mới công nhận hôn nhân của ông N. với bà vợ hai và cho họ ly hôn. Tìm đến UBND xã Tân Bửu, chúng tôi chỉ nhận được những cái cười xòa của các vị lãnh đạo. Phó Chủ tịch xã Ngô Văn Ân, nguyên là cán bộ tư pháp đã tổ chức hòa giải trong vụ ông N. ly hôn với bà vợ hai chỉ nói: “Vụ này phức tạp vì ông N. sống với nhiều phụ nữ”. Hỏi thông tin về những bà vợ của ông N., ông Ân nói không biết. Khi chúng tôi đề nghị xem các hồ sơ liên quan đến tình trạng hôn nhân của ông N. thì ông Ân nói thông cảm vì trụ sở xã trước kia dột nát, mối mọt đã làm hư hỏng hết các hồ sơ lưu. Còn Phó Chủ tịch xã Nguyễn Văn Trường, người ký giấy kết hôn cho ông N. lấy bà vợ ba thừa nhận xã có sơ sót bởi các cán bộ chuyên trách không nắm rõ thông tin, không biết ông N. có bao nhiêu vợ. Khi nghe đương sự nói chỉ có một vợ, đã ly hôn rồi thì vội vàng cho đăng ký kết hôn mới ngay.

Cái sai luẩn quẩn Để xảy ra chuyện ông N. có đến hai bà vợ hợp pháp và sống chung, có con chung không hôn thú với những bà vợ khác, trách nhiệm trước hết thuộc về UBND xã Tân Bửu. Đầu tiên, chính xã này đã cho ông N. và bà vợ đầu đăng ký kết hôn. Sau đó, khi ông N. cưới rồi sống chung với bà vợ hai khi chưa ly hôn, xã không nắm, không nhắc nhở. Đến khi ông N. xin chia tay với bà vợ hai, xã lại tổ chức hòa giải. Vì những văn bản hòa giải đó, tòa tin xã, lại thiếu xác minh trực tiếp, dẫn đến việc ra một bản án sai. Cái sai này dẫn dắt đến cái sai kia: Sau đó, xã lại dựa vào bản án của tòa để cho ông N. và bà vợ ba đăng ký kết hôn. Về bản án đã lỡ tuyên của tòa, chúng tôi đặt câu hỏi với Chánh án Dương Ngọc Thành, ông im lặng một lúc rồi nói: “Giờ tôi cũng không biết làm sao nữa… Tòa xử cách đây 10 năm rồi nên thời hạn kháng nghị giám đốc thẩm không còn (với án hôn nhân gia đình là ba năm – PV). Trước mắt chỉ biết khắc phục bằng cách yêu cầu chính quyền địa phương và ông N. giải quyết ngay việc ly hôn với bà vợ đầu”.